.
Bacteriën die resistent zijn tegen de bestaande antibiotica maken steeds meer slachtoffers. Dat virusinfecties zeer problematisch kunnen zijn, hoeven we sinds Corona niet meer uit te leggen. Ben Tiggelaar uitte in 2013 in het NRC al zijn zorgen over de toename van ziekenhuisinfecties omdat medisch personeel zich vaak niet aan de regels houdt met betrekking tot hygiëne en handen wassen (NRC, 9-11-2013). Nu wordt hier met Corona ongetwijfeld beter op gelet, maar om de kans op besmetting nog meer te verkleinen is er een aanvullende methode mogelijk die relatief eenvoudig, effectief en efficiënt is.
De meeste besmettingen worden verspreid via handvatten en andere oppervlakken waar verschillende mensen met hun handen aan zitten. Het metaal koper heeft een uitstekende antibacteriële en antivirale werking (zie hiervoor de blog entry “Koper tegen SARS-virussen en Ebola“). Reeds in de oudheid was dit bekend en werd hiervan gebruik gemaakt bij medicatie en desinfectie van wonden. Wetenschappelijke onderzoeken hebben de goede anti-microbiële werking de afgelopen jaren herhaaldelijk bevestigd. Het goede nieuws is dat ook bacteriën die resistent zijn tegen antibiotica, het loodje leggen als ze in contact komen met koper en bepaalde legeringen daarvan.
.
.
Bij een test in een Engels ziekenhuis werden handvatten en alle andere vlakken die vaak aangeraakt worden, vervangen door koperen versies. Het ging om deurhendels, duwplaten op deuren, kranen, leuningen en handrails, kledingtrolleys, bed-tafels, toiletbrillen en lichtknopjes. Achtien maanden lang werd van ieder item tweemaal per dag bepaald hoeveel bacterieën er op aanwezig waren. Een andere afdeling van het ziekenhuis kreeg geen aanpassingen maar werd op dezelfde wijze getest op bacteriën, als controle. De test wees uit dat 90 tot 100 % van de bacteriën gedood werd, zelfs na een drukke dag op een afdeling. Deze uitkomst was boven verwachting. Bij contact met koper leggen veel micro-organismen al binnen enkele seconden het loodje. Een vierkante cm koper doodt 10 miljoen MRSA-bacteriën in slechts 90 minuten. Er wordt in de ziekenhuiswereld al gesproken over ‘killing copper‘. Er zijn al veel ziekenhuizen over de hele wereld ingericht met anti-microbiëel koper. En het helpt niet alleen in ziekenhuizen, maar ook in winkels, sportvoorzieningen en openbaar vervoer.
.
.
‘Anti-microbiële contactvlakken’, de nieuwe trend? Niet alleen voor deurhendels, maar ook voor pennen, WC-brillen, stethoscopen en bedden. Een kunststof voorwerp dat voorzien wordt van een laagje koper werkt net zo goed als bacterie-killer. De verwerking van antibiotische materialen zoals koperlegeringen in contactoppervlakken zou niet alleen besmettingsgevaar verminderen, maar ook de kans op het ontstaan van resistente bacteriën verkleinen. Waarom is antibacteriëel materiaal in het contactvlak van producten nog geen gemeengoed in ziekenhuizen?
Er is één nadeel: sommige mensen kunnen niet tegen contact met koper, ze krijgen er bijvoorbeeld eczeem van. Voor hen zou de ‘verkopering’ van ziekenhuizen en openbare ruimten heel vervelend zijn. Is dit de reden dat verkoperen nog niet veel wordt toegepast? Koperen of verkoperde oppervlakken zouden echter ook selectief en tijdelijk kunnen worden ingezet op plaatsen waar de MRSA-bacterie gesignaleerd is, als bestrijding van een dodelijke ziekteverwekker prioriteit heeft boven het voorkómen van allergie.
.
.
Meer informatie over de anti-microbiële werking van koper is te vinden op de website van de Copper Development Association. Daar is zelfs een Design Handbook te vinden voor het ontwerpen met koper.
Een selectie van wetenschappelijke publicaties over dit onderwerp:
- Role of copper in reducing hospital environment contamination, Journal of Hospital Infection 74 (1), 2010, 72-77. (link)
- Survival of bacteria on metallic copper surfaces in a hospital trial, Applied Microbiology and Biotechnology 85 (5), 2010, 1875-1879. (link)
- Quantitative proteomic profiling of the Escherichia coli response to metallic copper surfaces, Biometals 24 (3) 2011, 429-444. (link)
- Bacterial killing by dry metallic copper sufaces, Applied and Environmental Microbiology 77 (3) 2011, 794-802. (link)
- Comparison of Methods for Evaluation of the Bactericidal Activity of Copper-Sputtered Surfaces against Methicillin-Resistant Staphylococcus aureus. Applied and Environmental Microbiology, 78 (23), 2012, 8176-8182. (link)
- Horizontal Transfer of Antibiotic Resistance Genes on Abiotic Touch Surfaces: Implications for Public Health. mBio, 3 (6), 2012, e00489-12. (link)
- Membrane Lipid Peroxidation in Copper Alloy-Mediated Contact Killing of Escherichia coli. Applied and Environmental Microbiology, 78 (6), 2012, 1776-1784. (link)
- Nog meer recente onderzoeken en wetenschappelijke artikelen zijn te vinden op de website www.antimicrobialcopper.com.
.
Bovenstaande informatie vormde de basis voor informatie over het ontwerpen voor hygiëne met koper, in het boek Productergonomie, ontwerpen voor nut, gebruik en beleving deel 2a.
Een verkorte versie van dit artikel verscheen op 16 november 2013 in het NRC Handelsblad (blz. O&D11).
Update 12 oktober 2014:
W. Moran schreef een stukje over The antiviral efficacy of copper surfaces versus Ebola en concludeert dat er voldoende basis is om te concluderen dat koper ook het ebola-virus doodt (de structuur van het ebola-virus lijkt namelijk op dat van het influenza-virus). Dit kan echter niet getest worden, omdat Ebola zo gevaarlijk is dat er geen enkel laboratorium veilig genoeg is om onderzoek naar het virus te mogen doen.
Update 20 september 2015:
Deze maand verscheen From Laboratory Research to a Clinical Trial: Copper Alloy Surfaces Kill Bacteria and Reduce Hospital-Acquired Infections.
Uit dit onderzoeksartikel van Michels et al. blijkt dat Hospital-Acquired Infections met 53% verminderen als contactoppervlakken op een ziekenzaal van koper worden gemaakt. De kosten voor de aanpassingen werden in twee maanden terugverdiend. In het artikel wordt ook een goed overzicht gegeven welke organismen gedood worden en met labonderzoek wordt aangetoond hoe snel dat gaat. Handige informatie, mooi op een rij.
Uit dit onderzoeksartikel van Michels et al. blijkt dat Hospital-Acquired Infections met 53% verminderen als contactoppervlakken op een ziekenzaal van koper worden gemaakt. De kosten voor de aanpassingen werden in twee maanden terugverdiend. In het artikel wordt ook een goed overzicht gegeven welke organismen gedood worden en met labonderzoek wordt aangetoond hoe snel dat gaat. Handige informatie, mooi op een rij.
Update 7 mei 2021:
Koper doet virussen uiteenvallen en maakt ook het SARS-CoV2 ineffectief. Een uitgelezen kans voor ontwerpers om effectief bij te dragen aan het verminderen van Corona! Zie de blog entry “Koper tegen SARS-virussen en Ebola.”
