Onlangs hielp ik een slechtziende vriendin met het invullen van een Aanvraagformulier Gehandicaptenparkeerkaart.Zij kon het formulier niet lezen, maar ik had er ook grote moeite mee want het formulier was gezet in een zeer kleine letter. Zie dit sterk uitvergrote fragment, met maataanduiding in millimeters:
Volgens de regelen der kunst zou de grootte van een letter minimaal 12 punts moeten zijn om goed leesbaar te zijn (en voor ouderen en slechtzienden liefst nog groter). Hoeveel punts is de in dit formulier gebruikte letter?
We citeren Wikipedia, lemma ‘Punt (maat)’:
De punt is de typografische eenheid waarin de grootte van letters oftewel het corps wordt uitgedrukt. Een punt = 0,376 mm. Er wordt ook wel van Didot–punten gesproken. De grootte van de letter wordt corps genoemd, dit is de afstand van de onderkant van een staartletter(als de g, j) tot aan de bovenkant van een stokletter (als de f, l), vermeerderd met het ‘vlees’ (wit) aan de boven- en onderkant.
Volgens deze omschrijving is de tekst ‘Ondergetekende’ in bovenstaande afbeelding bijna 8 punts. De tekst ‘naam en voornamen (voluit)’ schat ik niet groter dan 6 punts.
Het kan echter nog kleiner, onderaan het formulier staat de volgende tekst (opnieuw sterk uitvergroot, met maataanduiding in mm):
In hoeveel punts is deze tekst gezet?
Hoeveel procent van de bevolking zal dit kunnen lezen?
Wij belden de gemeente met vragen over het invullen en maakten gelijk maar een opmerking over de slechte leesbaarheid van het formulier. De medewerkster van de gemeente zuchtte: er zijn vaker klachten over, maar helaas is dit een landelijk formulier en de gemeenten mogen geen ander formulier gebruiken. Zij was er ook niet blij mee, “en dan is het ook nog in blauw gedrukt!”
Het is mooi dat de maatschappij in het parkeerbeleid rekening houdt met gehandicapten. Maar zolang het aanvraagformulier voor een parkeerkaart onleesbaar is, terwijl er voldoende kennis is over het leesbaar vormgeven van een tekst, blijven we toch achterlopen wat beschaving betreft.
Ook op cognitief gebied valt er overigens wel het één en ander te verbeteren. Zie de eerste twee pagina’s van het Aanvraagformulier Gehandicaptenparkeerkaart (3,5 Mb, klik op tekst voor download).
Welke aspecten in dit formulier kunnen onduidelijk zijn?
Het zou een mooie opdracht zijn voor studenten om dit formulier zodanig te herontwerpen dat het leesbaar en begrijpelijk is. Opdat het voor gehandicapten geen punt zal zijn om het in te vullen.
